“hayır” demekle “ben” demek arasında bir benzerlik vardır ve hatta hemen hemen aynı anlamlardadır.
bizimki gibi tamamı uzuvlardan oluşan, her parçasının eksik, yarım, bağımlı olduğu bütünlerde “ben” demek ayıp ve günah.
kollektif kültürlerde sen muhakkak bir bütünün asalak bir parçasısın. sürü varken bireyin esâmesi okunmayacağı için giden uzvun arkasından ağlanmaz ama kendi hürriyetini îlân etmesine de izin verilmez.
fark ettin mi karşındakinin senin duygu iplerini eline alma gayretini? duygusal mânîpülasyon yeteneği ile övünmeleri senin korkaklığının hediyesi. sen şâyet bir gün, kelle kutuna dışarıdan duygu almamaya yemin edersen, bundan nefret edecek bir topluluk var ki çoğu en yakınındakiler. uyan!
sezdirmeden yönetme tekliflerine, hayır! sana senin hakkını hediye etmelerine, hayır! sana verecekleri puan için onlara yalvarmana, onların gözündeki yer için yaşamana, hayır!
aferin heyeti aferin deyince cennete gidecek, yuha heyeti yuhalayınca cehenneme gidecek değilsin. sen kendi puancın ve puanlananın olmalısın. öpme ve dayak atma yetkisine sen sâhipsin sadece kendin üzerinde.
normalde gönüllüce bin katını hediye etmeye niyetlendiğin hakkın, sana sorulmadan alınıyor veya evet demek zorunda bırakılıyorsan, var gücünle hayır diye bağırmalısın. rızân alınmadığı sürece her şeye hayır demeye yemin etmelisin.
hayır dediğin için sana küsenler küssün de hayırfobikler elensin için hayır demelisin sırf belki de.
seni cemiyet içinde, çayın içinde eriyen şeker gibi eritmeye yemin etmişlere en sert cevap için şu metaforu anlat:
rüzgârda sürüklenen kuru yaprak ve kelebeğin kilosu eşittir ama kelebek hayır demekte direnmektedir. belki ikisi de sürüklenmektedir ama kelebek hiç değilse sürüklendiği istikameti kendisi seçmektedir. yapraksa sonsuz bir evetçi, evet deme yeminlisidir.
devamlı evet, der, kelleni aşağı yukarı sallarsan görünmez olursun. ceset bile sürüklenirken bir ağırlığa sâhiptir ama sen gel denen yere koşuyor, git denen yerden kaçıyorsun. hayır demek, görünür olman demek. hiç değilse görüntün ile rahatsız et o köle efendilerini.
gözlerinin içine bakıp, hayır ve evetine eşit rızâda cevap bekleyenin gözüne gülümse ve evet, de.
hayır’lısı olsun.
*omurga 2.etik 3.estetik acı aforizma ahlak akıl anlam aşk ben bilim cemiyet değişim doğa duygu edebiyat estetik etik evrim felsefe insan kitap mimesis mutluluk nietzsche psikoloji roman sanat sevgi sinema sosyoloji söyleşi sürü tekamül tin us varoluşçuluk zeka çürüme ölüm öteki özgürlük şair şiir şizofren
“hayır demek” için bir yorum