emre timur-tümellerin peşinde

3 dakikalık bir metin-

yangın çıkaran insanın da bir evrimi var.

bu konuyu yıllardır düşünüyorum ama nasıl anlayacağını bilmediğim linç heveslisi kitlelere sunmakta acele etmek istemedim.

macera şöyle… her tür, gelişme konusunda bir eğilime sahiptir yoksa tükenir. bu gelişme mikro veya makro çizgide olabilir. mikro olursa biyokimyasal olarak ustalaşmış bir sinek çıkar ortaya, makro olursa o gelişkin beyni ve elleriyle, insan. kompleks olan daha iyidir diyemiyoruz çünkü en basit canlı olan virüs insanı çaresiz bırakabiliyor. demek ki neymiş, evrimin iki kolu varmış.

150 yıl önce yapılan ingiltere metrolarında, dışarıdan izole yaşamaya başlayan bir sivrisinek türü, bu kadarcık süre içinde sıçan ve insanla beslenmeye öyle alıştı ki artık dışarıdaki akrabaları ile üreyemiyor. en yakın tarihli evrim örneklerinden.

virüs mutasyonlarını demiyorum bile. anlık; borsa gibi.

ilk mağara resmi 30000 yıllık ama 5500 yıl önce yazı bulundu, 2500 yıl önce felsefe, 200 yıl önce de elektrik. yani aydınlanma süremiz görece çok kısa. bu süre zarfında iki kol belirginleşmeye başladı kanaatindeyim.

biri, vahşi, kokan, kaba, yere tüküren, tecavüz eden, yağmacı, saldırgan, öfkeli, pis, ateşe veren, yakan, yıkan, kafa kesen, adam kaçıran, sıra kapan, yere çöp atan, yani ibn haldun’un bedevî umran dediği gruba benzeyen, moğollar gibi istilacı ve sanattan ve bilimden ve kültürden hiç nasibini almamış olan insan türü.

ikinci tür aydın, aydınlanmacı, kurnaz, zeki, şehirli, yerleşik, sanat ve güzelle teması olan, okuma bilen, okuyan, dili gelişkin ve tabii yıkanmak gibi, roll on kullanmak, diş fırçalamak gibi öz bakım becerileri edinmiş olan insan türü.

ilki dayanıklı, çöpte bile yaşar. hasta olmaz ve çok çocuk yapar; savaş koşullarında da üremesi artar. günlerce yemek yemeden yaşar, çocukları çıplak ayakla gezse bile bir şeycik olmaz. en ilkel yaşam koşullarında bile psikolojileri bozulmaz ve bu tür, depresyona kolay kolay girmez.

ikinci tür bilhassa psikolojik olarak dayanıksız, kolay hasta olur, az çocuk yapar, korkaktır, geleceği planlar, soyut düşünür, kaba kuvvetle değil strateji ile dövüşür.

ahlâkta ikisinin de zaafları farklıdır; ilki çalar, ikincisi borsa manipülasyonu yapar.

bunlar zaman içerisinde ayrıştıkça kaynaklar için dövüşmeye ve verimli döl verememeye başlayacak. tıpkı at ve eşeğin, kısır katırı olması gibi bu iki türün kısır çocukları olacak. patlak verecek savaşlar bu türler üzerinden olacak ve tıpkı homo sapiens’in neanderthal’i ortadan kaldırması gibi savaşı biri kazanacak ama kaybeden doğa olacak. gezegenimizin hakimi hangi tür olursa olsun artık kaynaklar bizi taşıyamayacak boyuta geldi. 50 yıldan daha uzun bir süre boyunca temiz su, temiz hava, sağlıklı besin ömrü verilemiyor.

yani aslında kendi kıyametimizi bizzat kendimiz getirdik.

şayet savaşı ikinci tür kazanırsa, birinci türü evcilleştirebilir. bu gezegenimiz için iyi olabilir ama bazı şeyler için artık çok geç. manevra süresini aştık bile. fakat savaşı birinci tür kazanırsa, ikinci türü tamamen yok eder. bekleyip göreceğiz.