mavi hapların câzibesi

500. instagram gönderim için bence doğru haberi seçtim: matrix 4’ün vizyon tarihi belli oldu.

şayet 99’dan önce ölmediniz ve sinema diye bir icattan da haberiniz olduğu halde bu başyapıtı izlemediyseniz -mavi- hapı yuttunuz demektir. şayet bir kişiye tek bir film önermem gerekse 99 yapımı the matrix’i önerirdim ki kendim de hiç yoksa 100 kere izlemişimdir.

bana birisi şunu sormuştu: “100. kez izleten şey nedir?”

dedim ki: “98’i 99 yapan şey.”

İki hap sunulsa ve kırmızı hapı yutunca hakikat, mavi hapı yutunca mutlu uyku vaat edilse, ne yapardınız?

arkadaşlar filmin yoğun felsefe içerikli mesajlarından söz edilir. aslen şu dördüdür:

1-platon’un mağara alegorisi

2-kant’ın fenomenolojisi

3-uzak doğu mistisizmi

4-hıristiyanlık teolojisi

platon, güzel bir masal uydurdu: bir mağarada, sırtları mağara ağzına dönük halde duran zincirli köleler hayatları boyunca güneşin aslını görmedikleri için mağara duvarını izlerler ve gölgeleri asıl zannederler. gel zaman git zaman içlerinden birisi zincirlerini kırar ve dışarı çıkar. güneş birden gözünü yakar ve gerçek dünyaya adapte olamaz. sonra o kişi dönüp arkadaşlarını “aydınlatmak” için, gölgeleri asıl sandıklarını anlatsa onunla alay ederler ve hatta belki de onu öldürürler. (sokrates’i kasteder)

işte matrix’teki neo’nun uyanışı platon’a, objelerin asıl ve görüngü diye ikiye ayrılması kant’a, gücün ve aydınlanışın içte oluşu uzak doğu mistisizmine, seçilmiş kişi ise hıristiyanlık teolojisine selâmdır.

iki, üç ve animatrix filmlerini izledikten sonra the matrix için ikinci turu yaparsanız daha iyi anlarsınız. iyi anlamak için platon diyaloglarını, baudrillard’ın simülakrlar ve simülasyon kitabını ve mümkünse kant okumanızı öneririm. the matrix’e hazırlık yapmak için,

99 yapımı the thirteenth floor filmini, vanilla sky’ı, i robot’u, total recall ‘ı, avatar’ı ve inception’ı muhakkak öneririm.

yakında “the matrix” üzerine bir söyleş yapacağız. muhakkak dahil olun derim. tüm inceliklerini konuşacağız.