1- hayata bakınca görürüz ki bir şeyleri değiştirebiliyoruz; ama sadece bir şeyleri.
2- değiştirebildiğim şeyler ve değiştiremediğim şeylerin ne olduğu sıklıkla karışıyor. ayırmak, emek istiyor. benim elimde olanlar sanki bâzen değişmez bir kader gibi görünüyor da uzaktaki lüzumsuz mevzûlardan kendimi sorumlu tuttuğum oluyor.
3- boyum, güzelliğim, ailem, memleketim, soyum, ana dilim, zekâm, sağlığım benim elimde değil. maruz kaldığım birer küllî kaide, küllî irâde.
4- eşim, dinim, yaşadığım şehir, konuştuğum dil, intihar etmiyor olmak, duygularım, arkadaşlarım, mesleğim, giyimim, hayatımda tuttuklarım ve kovmadıklarım benim seçimlerim, cüz’î irâdem.
5- seçtiklerimi seçmiş olduğumu inkâr ediyorum kimi zaman çünkü korkuyorum özgürlükten ve güçten, hayatımı yönetiyor olmaktan ve kendimi inşa etmekten. o yüzden mâsum bir kurban olarak onu bunu suçlayarak korkakça yaşamak bana rahatlık ve huzur veriyor.
6- bazen de beni hiç ilgilendirmeyen kadersel ve küllî meselelerle meşgul oluyor, boşuna saç yoluyor, parmak ısırıyorum. minicik gücüm imkânsızlar için gereksiz bir şikâyet ve öfke içine giriyor ve kronik “keşke” stresleri ile erken yaşlanıyorum.
7- hayattaki en büyük sır ve bilgelik budur ki eski bir duâdır; revize ettim: değiştirebileceklerim ve değiştiremeyeceklerim arasındaki farkı görebilmek için akıl, değiştirebileceklerim ile yüzleşebilmek için varoluşçuluk, değiştiremeyeceklerim için de stoacılık -ve tevekkül- gerekiyor.
8- elimde olmayanlar ile övünmek, ezik, zavallı ve becerisizlerin yaptığı, emeksiz bir avuntu biçimidir. meselâ soy ile övünmek… birisine elinde olmayanlar için övgüde bulunmak kaderi övmektir. meselâ güzellik, yakışıklılık… ancak emek ile övünebilir ve emeksizliği, tembelliği, korkaklığı eleştirebiliriz.
9- değiştirebileceklerim ile yargılanmak, ahlâksız veya ahlâklı sayılmak, övülmek isterim. yakışıklı olduğum için değil, iyi hissettirdiğim için sevilmek… babam zengin, soyum köklü, ben güzel gözlü isem bana ne ve sana ne! bunlar ben değil; maruz kaldıklarım…
10- “ben” seçimlerimim; “sen” derken de seçimlerindir kastettiğim.
“on ilkem” için bir yorum