diyebilirim ki şu hayatta üç temel öncelik sıralaması var.
birincisi, kırmızıda dur yeşilde geç, diyen doğrucular. kapalı ortamda sigara içmeyenler, vergilerini verenler.
ikincisi, işe yarıyorsa, kullanışlı, faydalı ise yapmaya değer, diyen iyiciler.
güzel, estetik, zevkli olsun diyen, güzelciler bir de…
doğrucuya örnek, meselâ cübbeli ahmet. bir şey ya yasaktır ya serbesttir; bunun yararıymış, estetiğiymiş, konuşulmaz.
iyiciye örnek, politikacıdır. işe yaradıktan sonra yalan olmuş, çirkin olmuş mühim değil.
sanatçı da güzelciye örnektir hiç şüphesiz. haz, zevk, tutku, ihtiras, estetik, uyum…
toplumda en çok olan şey doğrucu ve iyiciler. dövüşür bunlar. bunlar doğru ve iyi olmak zorunda değiller. mesele nasıl oldukları değil, nasıl olmayı savundukları.
çiçek yetiştirirsin masanda, bir iyici hayretle sorar faydasını. doğrucu davutlar da üslûp, usûl, âdap olmadan, pat küt söyler her yerde her şeyin doğrusunu.
âlimler ve ârifler övüledursun, ben zarifleri, zarif olmayı seçtim. ulemâ ve urefâyı boş ver… ah zürefâ, çok zarifler…
güzel olduktan sonra mümkünse faydalı, sonra da mümkünse doğru, ahlâklı olsun hayat. böylesini seçtim. önce estetik, sonra etik.
“estetik ve etik” için bir yorum